Corona: wat te doen bij minder werk, overmacht en werktijdverkorting?

Naar aanleiding van vele vragen van schoonmaakondernemers, beantwoordt The Legal Company de meest relevante vragen over de gevolgen van het coronavirus. Is corona overmacht? Wat te doen als uw opdrachtgever uw dienstverlening zomaar wilt stoppen of wat te doen als uw personeel ziek raakt? De belangrijkste vragen én de antwoorden, exclusief bij Clean Totaal.

Is het coronavirus overmacht waar u­­­w opdrachtgevers gebruik van mogen maken?

Opdrachtgevers van veel schoonmaakbedrijven zijn inmiddels overgegaan tot sterk verminderde activiteiten of sluiting van hun bedrijf als gevolg van het coronavirus. Personeel wordt gevraagd om thuis te gaan werken. Dat heeft inmiddels tot gevolg dat het schoonmaakbedrijf wordt gevraagd om niet meer schoon te maken, dan wel de schoonmaak te beperken tot desinfectie schoonmaak. Het kan zo maar gebeuren dat 40 man van uw bedrijf, die normaliter 10 kantoorpanden schoonmaken van één opdrachtgever, de komende 4 weken geen werk hebben. Wat te doen?

Werkvermindering met beroep op overmacht van uw opdrachtgevers accepteren?

Sommige buitengewone gebeurtenissen, zoals de uitbraak van het coronavirus, vallen uiteraard niet onder het normale ondernemersrisico. Echter, het kan niet zomaar als overmacht onder de wettelijke regeling worden ingeroepen om daar mee de schoonmaakopdracht drastisch terug te schroeven. Uitgangspunt conform de geldende rechtspraak is dat het schoonmaakcontract en de overeenkomen werkzaamheden moeten worden betaald ook al kunnen de werkzaamheden niet worden uitgevoerd. Dit komt voor rekening en risico van de opdrachtgever aangezien de opdrachtgever besluit zijn bedrijf dicht te gooien. Het bedrijfspand staat er namelijk nog steeds en er kan gewoon worden schoongemaakt. De opdrachtgever mag dus niet zo maar eenzijdig de opdracht wijzigen tenzij er weer inkoopvoorwaarden van toepassing zijn verklaard (moet wel op de juiste wijze zijn gedaan) waarin iets anders is overeengekomen.

Kan een opdrachtgever zo maar opzeggen wegens het coronavirus?

Uiteraard kan een opdrachtgever altijd opzeggen om welke reden dan ook indien het contract een opzegbevoegdheid aan de opdrachtgever geeft om tussentijds op te zeggen. Daar kan hij ook gebruik van maken als u niet meewerkt aan de werkvermindering wegens het Corona virus. Weten of dat ook in uw situatie wel kan, laat dan uw contract en/of verkoop- of inkoopvoorwaarden checken.

Mocht opzegging contractueel mogelijk zijn dan wilt u dat wellicht voorkomen door mee te werken aan de tijdelijke wijziging van de opdracht tot schoonmaken. De volgende vraag die dan relevant wordt is of het Coronavirus voldoende aanleiding is om ten aanzien van die werkvermindering (waar u onder dreiging van algehele opzegging in toestemt) werktijdverkorting te krijgen.

Is corona voldoende aanleiding om een vergunning werktijdverkorting te krijgen?

Kort gezegd ja. Het ministerie van SZW stelt de bestaande regeling voor werktijdverkorting soms open voor bijzondere gebeurtenissen. Inmiddels is dat ook gebeurd gelet op onderstaande berichtgeving:

De Rijksoverheid maakt beroep op werktijdverkorting mogelijk. De regeling is bedoeld voor bedrijven die tijdelijk geen werk meer hebben voor (een deel van) het personeel, door omstandigheden die buiten het normale ondernemersrisico vallen. Het coronavirus valt daar ook onder. Ondernemers moeten aantonen dat zij ten minste twee weken en naar inschatting maximaal 24 weken ten minste 20% minder werkuren hebben door het coronavirus. Link naar bericht Rijksoverheid

Is werktijdverkorting het ideale middel om uw arbeidscapaciteit op peil te houden?

In de schoonmaakbranche is er nog steeds sprake van personeelskrapte. Inmiddels is er dan ook een strijd ontstaan op de markt wie de meeste mensen kan aantrekken met ervaring. Als u mensen nu gaat ontslaan en u heeft dat personeel straks weer nodig, dan zitten zij inmiddels bij de concurrent en verliest u alsnog de strijd. Concurrentiebedingen bieden ook niet altijd soelaas omdat ze ofwel niet zijn overeengekomen of ze kunnen niet altijd worden afgedwongen. Gelukkig is daar dus de oplossing van werktijdvermindering. Te weten dat u voor uw werknemers, voor wie de tijdelijke werkvermindering geldt (minstens 20%), een WW-uitkering wegens werktijdverkorting (WTV) kan regelen. In het kader van de WW-uitkering wegens WTV is er dan een ontheffing van de sollicitatieplicht zodat uw personeel niet bij een ander hoeft te solliciteren!

Hoe lang is er ontheffing van sollicitatieplicht?

Bij de WTV gelden veelal dezelfde verplichtingen als tijdens een gewone WW, behalve dat de werknemer niet hoeft te solliciteren of zich hoeft in te schrijven als werkzoekende bij UWV WERKbedrijf. Pas als de werknemer door de WTV helemaal niet meer werkt en uw verlenging aanvraagt van de WTV-periode komt de sollicitatieplicht in beeld. De werknemer moet dan uiterlijk de tweede dag na de eerste verlenging zich hebben ingeschreven als werkzoekende. Let wel, dat is dus al na de eerste 6 weken van werktijdverkorting.

Hoe lang kan de vergunning werktijdverkorting gebruikt worden?

De werktijdverkorting is aan te vragen bij het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) en geldt voor minimaal 2 tot maximaal 24 weken voor minstens 20% tot 100% minder werk(uren). Verbetert de situatie binnen 6 weken dan kunnen uw werknemers weer gewoon aan het werk, maar als er nog geen verbetering is dan kan verlenging worden aangevraagd.

Als u de vergunning voor werktijdverkorting van het ministerie van SZW heeft ontvangen, moet dit aan UWV worden gemeld via het formulier Melding werktijdverkorting. Een verlenging van uw vergunning hoeft u niet opnieuw aan UWV te melden. Pas na afloop van de vergunningsperiode kunt u voor uw werknemers een tijdelijke WW-uitkering wegens werktijdverkorting aanvragen mits zij voldoen aan de eisen van de Werkloosheidswet. U vraagt de tijdelijke WW-uitkering wegens werktijdverkorting aan binnen een week na afloop van de vergunningsperiode. Dit is dus in de zevende week nadat u de vergunning kreeg.

Hoe pakt de werktijdverkorting financieel voor schoonmaakondernemingen uit?

UWV betaalt de tijdelijke WW-uitkering aan de werkgever uit en de werkgever betaalt dit uit aan zijn werknemers. Het hangt af van wat in de vigerende CAO of arbeidsovereenkomst is overeengekomen of wat met de OR of bonden wordt overeengekomen of de werkgever dit aanvult tot 100%.

In principe stopt de loondoorbetaling voor het deel van de werktijdverkorting en neemt het UWV dit over. In de schoonmaak CAO is geregeld dat de werkgever de uitkering gedurende 27 dagen tot 100% aanvult en daarna tot 90% . Werknemers die minder loon krijgen, moeten de belangrijke wijzigingen in hun situatie zoals ziekte, vakantie en andere inkomsten altijd doorgeven aan het UWV.

Casus en rekenvoorbeeld

Stel: een schoonmaakbedrijf vraagt werktijdverkorting aan voor schoonmakers die fulltime werken bij één opdrachtgever, zijnde een grootwinkelbedrijf in de modebranche. Zij zijn gevestigd in 10 aaneengeschakelde kantoorpanden. Daar werken dagelijks zo’n 30 schoonmakers die daar 15 uur per week werken en € 1.750,44 bruto per 4 weken verdienen (€ 11,22 per uur bruto).

De opdrachtgever besluit om de kantoorpanden te sluiten en iedereen thuis te laten werken vanaf 9 maart tot en met 6 april 2020, derhalve 4 weken. Ze wenst enkel nog in die periode een grote desinfectie schoonmaak te doen waarvoor 20 manuren nodig zijn. De werkvermindering bedraagt dan in totaal voor die 4 weken 1800 manuren – 20 man uren = 1.780 man-uren werkvermindering x € 11,22 = € 19.971,- bruto loon. Voor deze werkurenvermindering kan voor de komende 4 weken ontheffing worden aangevraagd van de loondoorbetalingsplicht via de vergunning werktijdverkorting.

De WW uitkering die aangevraagd kan worden bedraagt dan maximaal € 19.971,- x 75% = € 14.978,25,- bruto. Wanneer het loon wordt aangevuld tot 100% is de besparing t.o.v. het volledige bruto loon 9.760,50. Let op: niet iedere werknemer heeft recht op WW-uitkering.

Hoe zit het als mijn personeel arbeidsongeschikt of ziek raakt?

Is uw werknemer ziek voordat de vergunningsperiode ingaat? Dan betaalt u zijn loon door. U kunt voor hem geen tijdelijke WW-uitkering aanvragen. Wordt uw werknemer ziek tijdens de vergunningsperiode? Dan loopt zijn tijdelijke WW-uitkering door.

Welke voorwaarden gelden voor de aanvraag van de werktijdverkorting vergunning?

Uiteraard zitten aan de WTV voorwaarden vast en die zijn best strikt:

• Er moeten buitengewone omstandigheden (calamiteiten) zoals het coronavirus, worden aangetoond die niet tot het normale ondernemersrisico behoren, dus geen economische omstandigheden;
• Er moet uiteraard ook een directe relatie bestaan tussen de aangevoerde oorzaak (de corona-uitbraak) en de werkvermindering, bijv. door het coronavirus zijn de vrachtopdrachten drastisch gedaald waardoor er minder werk is bij de luchtvracht afhandeling;
• de werkvermindering moet naar verwachting ten hoogste 24 weken beslaan. De verwachting is wel dat over een half jaar, in de zomer het coronavirus enorm is afgezwakt en de wereldhandel zich weer heeft hersteld.
• het bewust aanvaarden van een niet onaanzienlijk risico van verminderde bedrijvigheid en wijzigingen in het verkoopbeleid. Kijk dus uit met accepteren van wijziging opdracht

Wanneer wordt werktijdverkorting afgewezen?

De werktijdverkorting wordt niet i.v.m. het coronavirus verleend:

• over perioden voorafgaand aan de datum waarop de aanvraag voor ontheffing is ontvangen;
• als de werkgever haar personeelsbestand niet heeft aangepast aan de hoeveelheid mensen die nodig is om onder de gewijzigde omstandigheden te kunnen produceren.

Kan ik nog steeds reorganiseren tijdens of na werktijdverkorting?

Reorganisatie blijft altijd een optie ook in combinatie met werktijdverkorting maar het is wel raadzaam dat u daarvoor een arbeidsrecht expert inschakelt. Ook zou deeltijdontslag nog tot de mogelijkheid kunnen behoren mits u dit op de juiste wijze geregeld wordt. Ook daar raad ik u aan om een arbeidsrecht expert in te schakelen.

Lees ook: Coronavirus en uw personeel: waar bent u aan toe?

Hulp nodig bij keuze en uitvoering bovenstaande wegen?

The Legal Company, arbeidsrecht experts, zijn gespecialiseerd in het arbeidsrecht voor de schoonmaak branche. Wij kunnen u daarom goed helpen met advisering en de uitvoering van voornoemde middelen om uw personeelsbestand aan te passen aan de economische situatie.

Vragen of advies?

Mocht u naar aanleiding van bovenstaande vragen hebben of advies willen? Neem dan contact met ons op door dit contactformulier in te vullen of te bellen/email en naar 020-3450152 / info@thelegalcompany.nl.